W dniu 11.09.2012 r. Parlament Europejski przyjął Dyrektywę w sprawie efektywności energetycznej oraz uchylającą dyrektywy 2004/8/WE i 2006/32/WE. Dyrektywa wprowadzi obowiązek wdrożenia działań zapewniających oszczędne gospodarowanie energią, w tym modernizację budynków administracji publicznej, lepsze gospodarowanie energią przez jej dystrybutorów i dostawców oraz obowiązkowe audyty energetyczne dla dużych firm.

Dyrektywa przewiduje też zapisy umożliwiające stworzenie programów finansowania działań na rzecz zwiększania efektywności energetycznej.
Dyrektywa wejdzie w życie 20. dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE, a kraje członkowskie będą miały 18 miesięcy na wdrożenie jej zapisów.

Obowiązkowa modernizacja budynków instytucji rządowych

Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek odnawiania każdego roku 3% całkowitej powierzchni ogrzewanych lub chłodzonych budynków będących własnością instytucji rządowych lub przez nie zajmowanych. Współczynnik 3% oblicza się w oparciu o całkowitą powierzchnię pomieszczeń w budynkach o całkowitej powierzchni użytkowej wynoszącej ponad 500 m2 (a od 9 lipca 2015 roku – ponad 250 m2). Państwa członkowskie będą jednak mogły zastosować inne środki, w tym gruntowne renowacje i środki wpływania na zmianę zachowań użytkowników, które pozwolą na osiągnięcie porównywalnych oszczędności energii.

Obowiązek oszczędności dla dystrybutorów energii i firm obrotu

Na dystrybutorów energii oraz przedsiębiorstwa obrotu nałożony zostanie obowiązek oszczędności każdego roku – począwszy od 2014 do końca 2020 roku – w wysokości 1,5% rocznego wolumenu sprzedaży energii odbiorcom końcowym (uśrednionej w najpóźniejszym trzyletnim okresie przed dniem 1 stycznia 2013 roku).
Wolumen sprzedaży energii zużytej w transporcie może być częściowo lub w pełni wyłączony z tego obliczenia. Państwa członkowskie zadecydują, jak obliczona wielkość nowych oszczędności będzie rozłożona w czasie.

Audyty energetyczne – dla dużych przedsiębiorstw raz na 4 lata

Wszystkie duże przedsiębiorstwa zostaną zobowiązane do przeprowadzania audytów energetycznych raz na cztery lata (w wersji proponowanej przez Komisję Europejską były to trzy lata). Audyty energetyczne będą przeprowadzane przez wykwalifikowanych, akredytowanych ekspertów i nadzorowane przez niezależne organy na podstawie przepisów krajowych.
Obowiązek audytów energetycznych wprowadzony zostanie począwszy od trzeciego roku obowiązywania zapisów dyrektywy.
Małe i średnie firmy nie będą musiały przeprowadzać audytów, choć państwa członkowskie powinny opracować programy zachęt, aby również poddawały się audytom i wdrażały sporządzonych w ich wyniku zalecenia.
Zgodnie z definicją zawartą w Dyrektywie, audyt energetyczny oznacza systematyczną procedurę pozwalającą na zdobycie odpowiedniej wiedzy o profilu istniejącego zużycia energii danego budynku lub zespołu budynków, operacji lub instalacji przemysłowej bądź handlowej lub usługi prywatnej lub publicznej, określenie i kwantyfikację możliwości opłacalnych ekonomicznie oszczędności energetycznych oraz poinformowanie o wynikach.

Białe certyfikaty – na razie nie na poziomie UE

Przeprowadzona ocena możliwości ustanowienia na poziomie Unii systemu „białych certyfikatów” wykazała, że w obecnej sytuacji system taki doprowadziłby do nadmiernych kosztów administracyjnych; ponadto istnieje ryzyko, że oszczędność energii byłaby skoncentrowana tylko w pewnej liczbie państw członkowskich, a nie na terenie całej Unii.
Na razie dyrektywa przewiduje więc krajowe systemy zobowiązujące przedsiębiorstwa użyteczności publicznej sektora energetycznego do oszczędzania energii i poprawy efektywności energetycznej.

Co dalej z efektywnością na poziomie Unii Europejskiej?

Do dnia 30 czerwca 2014 r. Komisja oceni poczynione postępy i to, czy Unia ma szanse osiągnąć poziom zużycia energii nie wyższy niż 1474 Mtoe energii pierwotnej lub nie wyższy niż 1078 Mtoe energii końcowej do roku 2020.

/ oprac. na podst. dyrektywy oraz komunikatu ze strony Parlamentu Europejskiego /